Wyposażenie akwarium

Hodowla ryb akwa­rio­wych szczególnie tych wymagających nie jest ani pro­stym, ani tanim hobby. Choć dla osób nie mają­cych nic wspól­nego z akwa­ry­styką może się to wyda­wać zaska­ku­jące- nie wystar­czy kupić szklany pojem­nik i napeł­nić go wodą, żeby stwo­rzyć śro­do­wi­sko w któ­rym piękne, kolo­rowe ryby będą w sta­nie prze­żyć dłu­żej niż kilka dni. Nie­stety, stwo­rze­nia te (naj­czę­ściej pocho­dzące z odle­głych i egzo­tycz­nych krain) wyma­gają wody o odpo­wied­niej tem­pe­ra­tu­rze, czy­stej, boga­tej w tlen i do tego o odpo­wied­nich para­me­trach che­micz­nych. Aby spro­stać tym wyma­ga­niom trzeba wypo­sa­żyć zbior­nik w sze­reg urzą­dzeń, które (pod warun­kiem pra­wi­dło­wego i bez­a­wa­ryj­nego funk­cjo­no­wa­nia) zapew­nią rybom warunki, w któ­rych będą mogły rosnąć, roz­mna­żać się i pre­zen­to­wać się pra­wie jak w natu­ral­nym śro­do­wi­sku.

Choć rynek zdo­mi­no­wały gotowe zestawy akwa­riowe, zawie­ra­jące już nie­zbędne urzą­dze­nia i akce­so­ria- wielu akwa­ry­stów woli samo­dziel­nie skom­ple­to­wać wypo­sa­że­nie swo­jego zbior­nika. Szcze­gól­nie doty­czy to osób o nie­ty­po­wych potrze­bach lub pre­fe­ru­ją­cych nie­stan­dar­dowe roz­wią­za­nia, ale nie tylko. Cza­sem rów­nież począt­ku­jący i cał­kiem „stan­dar­dowi” akwa­ry­ści z róż­nych powo­dów wolą wybrać każdy ele­ment oddziel­nie.
Pod­sta­wowe wypo­sa­że­nie akwa­rium powinno zawie­rać nastę­pu­jące ele­menty:

1. Wypo­sa­że­nie tech­niczne
a) Fil­try
Fil­try odpo­wia­dają za utrzy­ma­nie czy­sto­ści wody i są nie­zbęd­nym ele­mentem każ­dego zbior­nika. Zazwy­czaj w akwa­rium mają miej­sce 3 rodzaje fil­tra­cji: bio­lo­giczna, mecha­niczna i che­miczna. Fil­tra­cja bio­lo­giczna odbywa się zarówno w fil­trze, jak i poza nim, ponie­waż poży­teczne bak­te­rie osa­dzają się nie tylko na fil­trze, lecz rów­nież na rośli­nach i podłożu. Pod­czas fil­tra­cji mecha­nicz­nej wkład znaj­du­jący się w fil­trze np. gąbka, włók­nina, wychwy­tuje więk­sze zanie­czysz­cze­nia w akwa­rium. Fil­tra­cja che­miczna nato­miast usuwa z wody szko­dliwe sub­stan­cje np. chlor, tok­syny, metale cięż­kie czy resztki leków itp.

W sprze­daży można spo­tkać fil­try wewnętrzne i zewnętrzne wyko­rzy­stu­jące różne roz­wią­za­nia tech­niczne. Jaki typ fil­tra wybrać? W małych akwa­riach swoje zada­nie dobrze speł­nią fil­try wewnętrzne, ale też zewnętrzne fil­try kaska­dowe. Do więk­szych zbior­ników naj­czę­ściej wybie­rane są fil­try kubeł­kowe oraz fil­try zewnętrzne prze­le­wowe.
Bez względu na wybraną tech­no­lo­gię, pod­sta­wo­wym kry­te­rium jest wydaj­ność fil­tra, wyra­żana w ilo­ści wody, jaką jest w sta­nie prze­fil­tro­wać w cza­sie godziny. Przyj­muje się, że dopusz­czalne mini­mum to filtr, który jest w sta­nie prze­ro­bić 3 razy pojem­ność zbior­nika w ciągu godziny, a opti­mum- taki, który prze­fil­truje tę pojem­ność 5 razy.

Ponie­waż w przy­padku fil­trów wska­zana jest raczej nadfil­tracja niż nie­do­sta­teczna fil­tracja- lepiej trak­to­wać dekla­ra­cje pro­du­centa z dystan­sem i podzie­lić ją przez 2. Jest to szcze­gól­nie ważne, jeśli mamy do czy­nie­nia z nie­zna­nym pro­du­cen­tem lub takim, który nie ma naj­lep­szej opi­nii na rynku. W przy­padku marek spraw­dzo­nych i cie­szą­cych się ogól­nym uzna­niem, można zmniej­szyć ten „mar­gi­nes błędu”, choć i w tym przy­padku bez­piecz­niej jest jakiś zało­żyć. Więcej na ten temat można znaleźć tutaj: filtry akwariowe.

b) Oświe­tle­nie
Ważny ele­ment wypo­sa­że­nia. To wła­śnie dzięki oświe­tle­niu można zasy­mu­lo­wać rybom porę dnia i nocy, dba­jąc o ich kom­fort i tym samym zdro­wie oraz chęć do roz­mna­ża­nia. Pra­wi­dłowo dobrane oświe­tle­nie to rów­nież waru­nek posia­da­nia pięk­nych roślin.

Naj­czę­ściej wyko­rzy­sty­wane źró­dła świa­tła to świe­tlówki, żar­niki oraz diody led. Oświe­tle­nie do akwa­rium może być wbu­do­wane w pokrywę zbior­nika, mieć formę odręb­nej lampy lub belki oświe­tle­nio­wej. W sprze­daży są rów­nież poje­dyn­cze diody led, które można przy­mo­co­wy­wać do szyby lub umiesz­czać wewnątrz zbior­nika- sta­no­wią one jed­nak raczej ele­ment deko­ra­cyjny niż wła­ściwe oświe­tle­nie.

Wybie­ra­jąc rodzaj i inten­syw­ność świa­tła w akwa­rium należy kie­ro­wać się głów­nie potrze­bami hodo­wa­nych ryb- nie­które gatunki będą wyma­gały inten­syw­nego oświe­tle­nia, inne nato­miast będą się czuły nie­mal w półmroku. Bez względu na to- należy przy pomocy świa­tła wyraź­nie zazna­czyć róż­nicę mię­dzy dniem i nocą i prze­strze­gać sta­łych pór włą­cza­nia i wyłą­cza­nia świa­tła. W tym ostat­nim bar­dzo pomoc­nym urzą­dze­niem będzie timer, który raz usta­wiony będzie wła­czał i wyłą­czał oświe­tle­nie o okre­ślo­nych porach.

Oświe­tle­nie jest zazwy­czaj jed­nym z droż­szych ele­mentów wypo­sa­że­nia tech­nicznego, tym sta­ran­niej należy wybie­rać urzą­dze­nie, aby wydane pie­nią­dze nie oka­zały się wyrzu­cone w błoto. Pozostałe informacje na ten teat dostępne są we wpisie: oświetlenie akwarium.

c) Grzałki
Nie­zbędne w akwa­rium cie­pło­wod­nym (czyli naj­czę­ściej pro­wa­dzo­nym), w akwa­rium z rybami zim­no­lub­nymi można pomi­nąć ten ele­ment wypo­sa­że­nia.

Więk­szość grza­łek akwa­ry­stycz­nych jest wypo­sa­żona w ter­mo­stat, który pozwala utrzy­mać tem­pe­ra­turę w akwa­rium na sta­łym pozio­mie. Moc grzałki musi być dobrana do wiel­ko­ści akwa­rium – zbyt mała nie zdoła utrzy­mać odpo­wied­niej tem­pe­ra­tury i grzałka będzie pra­co­wać bez prze­rwy (co spo­wo­duje jej szyb­kie zuży­cie). Grzałka powinna być umiesz­czona w miej­scu, w któ­rym jest duży prze­pływ wody, tak aby pod­grzana woda była natych­miast roz­pro­wa­dzona po zbior­niku.

Wszyst­kie wymie­nione ele­menty wypo­sa­że­nia tech­nicznego są nie­zbędne w więk­szo­ści akwa­riów domo­wych. Od ich pra­wi­dło­wego i bez­a­wa­ryj­nego funk­cjo­no­wa­nia zależy, czy ryby będą miały zapew­nione wła­ściwe warunki do życia. Z tego powodu warto sta­ran­nie dobrać urzą­dze­nia do potrzeb akwa­rium, bio­rąc pod uwagę takie ele­menty jak rze­tel­ność pro­du­centa, moż­li­wość szyb­kiej naprawy awa­rii lub wymiany nie­spraw­nego ele­mentu, a także zasady gwa­ran­cji czy ewen­tu­al­nej rekla­ma­cji.

2. Ele­menty aran­ża­cji zbior­nika
a) Podłoże
Pełni nie tylko rolę deko­ra­cyjną, lecz wpływa rów­nież na jakość wody i jej wła­ści­wo­ści che­miczne. Odpo­wied­nio dobrane podłoże powinno pozwa­lać na zacho­wa­nie czy­sto­ści w zbior­niku i pomóc w usta­bi­li­zo­wa­niu pożą­da­nych para­me­trów wody, takich jak odczyn pH czy twar­dość.

Podłoża do akwa­rium naj­le­piej kupo­wać ze spraw­dzo­nych źró­deł, dają­cych gwa­ran­cję pocho­dze­nia i spraw­dze­nia pod kon­tem zawar­to­ści niepożą­da­nych sub­stan­cji. Z zało­że­nia należy rów­nież uni­kać podłoży sztucz­nie bar­wio­nych i wyko­na­nych z two­rzyw sztucz­nych- mogą one oka­zać się szko­dliwe lub wręcz tok­syczne dla ryb oraz roślin.

b) Rośliny
Mają nie tylko walor deko­ra­cyjny, lecz sta­no­wią bar­dzo ważny ele­ment akwa­rium. Dostar­czają kry­jó­wek rybom, roz­pra­szają świa­tło, popra­wiają jakość wody oraz jej natle­nie­nie. Rośliny powinny być dobrane do warun­ków ist­nie­ją­cych w zbior­niku oraz potrzeb i zacho­wań ryb, tylko wtedy uda się je utrzy­mać w dobrej for­mie.

c) Ozdoby
Ich prze­zna­cze­niem jest głów­nie zdo­bie­nie zbior­nika, jed­nak przy oka­zji mogą peł­nić rów­nież dodat­kowe role np. sta­no­wić kry­jówki dla ryb, albo pomóc w utrzy­ma­niu odpo­wied­nich para­me­trów che­micz­nych wody. Ogól­nie ozdoby do akwa­rium można podzie­lić na natu­ralne i sztuczne.
Wśród natu­ral­nych ozdób naj­czę­ściej sto­so­wane są: skały, kamie­nie, muszle, korze­nie, kawałki węgla, lignity, szyszki oraz liście. Ozdoby sztuczne to roż­nego rodzaju cera­miczne oraz wyko­nane z two­rzyw imi­ta­cje grot, ruin, wra­ków, a także sztuczne rośliny. Więcej informacji o ozdoby akwariowe.

d) Tła Odpo­wied­nio dobrane tło pod­kre­śla urodę akwa­rium, nadają mu „głę­bię” i przy oka­zji ukrywa ele­menty, naprawdę znaj­du­jące się za zbior­nikiem. Tło może być pła­skie i mieć formę naklejki na tylną szybę akwa­rium, ale dostępne są rów­nież tła struk­tu­ralne- do umiesz­cze­nia albo na zewnątrz albo wewnątrz zbior­nika.

3. Pre­pa­raty akwa­ry­styczne
Pre­pa­raty akwa­ry­styczne to wszyst­kie sub­stan­cje pozwa­la­jące zadbać o wła­ściwe para­me­try che­miczne wody, a także wspie­rać kon­dy­cję ryb oraz roślin. Do pre­pa­ra­tów akwa­ry­stycz­nych zali­czamy:
– testy akwa­ry­styczne
– nawozy
– uzdat­nia­cze wody
– suple­menty
– pre­pa­raty lecz­ni­cze dla ryb
Pre­pa­raty akwa­ry­styczne peł­nia bar­dzo ważną rolę w zbior­niku- od ich sku­tecz­no­ści czę­sto zależy prze­ży­cie ryb czy roślin. Z tego powodu nie warto oszczę­dzać na pre­pa­ra­tach akwa­ry­stycz­nych i wybie­rać te pocho­dzące od spraw­dzo­nych pro­du­cen­tów, cie­szą­cych się powszech­nym zaufa­niem akwa­ry­stów.

4. Pokarmy dla ryb
Odpo­wied­nie żywie­nie ryb jest klu­czowe dla ich pra­wi­dło­wego roz­woju. Wśród pokar­mów można wyróż­nić:
– pokarmy żywe
– pokarmy mro­żone i lio­fi­li­zo­wane
– pokarmy natu­ralne przy­go­to­wane w domu
– pokarmy suche
– pokarmy o spe­cjal­nych funk­cjach (pokarmy wybar­wia­jące, odżywki, suple­menty)
Wybór pokar­mów powi­nien być ści­śle dopa­so­wany do potrzeb żywie­nio­wych poszcze­gól­nych gatun­ków. Bez względu jed­nak na to, jakiego rodzaju ryby hodu­jemy- ich dieta powinna być mak­sy­mal­nie zróż­ni­co­wana, a także oparta na bez­piecz­nych, pocho­dzą­cych z zaufa­nych źró­deł skład­ni­ków.
Czytaj więcej o: pokarm dla ryb akwariowych.

5. Akce­so­ria dla ryb W tej kate­go­rii znaj­dują się różne drobne akce­so­ria, uła­twia­jące codzienną obsługę akwa­rium, w tym:
– ter­mo­metr
– siatki i fajki do odła­wia­nia ryb
– gąbki i czy­ściki
– odmu­la­cze
– auto­ma­tyczne karm­niki
– kot­niki
– sztuczne mopy
– pęseta
– nożyczki do przy­ci­na­nia roślin
– wia­dra i pojem­niki
oraz wiele pozor­nie nie­istot­nych rze­czy, które spra­wiają, że zaj­mo­wa­nie się akwa­ry­styką staje się łatwiej­sze i przy­jem­niej­sze.