Choroby ryb akwariowych - Spironukleoza

Spironukleoza jest chorobą pasożytniczą układu pokarmowego wywoływana przez wiciowce Spironucleus elegans. Pasożyty powodują stany zapalne jelita i owrzodzenia narządów wewnętrznych. Choroba ta występuje dość często w warunkach akwariowych. Szczególnie podatne na spironukleozę są dyskowce , skalary oraz inne pielęgnice.

Źródła zakażenia i czynniki sprzyjające wystąpieniu choroby
Źródłem zakażenia są przede wszystkim ryby chore i będące nosicielem wiciowca. W organizmach ryb często występują niewielkie ilości tego pasożyta, nie wyrządzając żadnej szkody, dopóki ryba jest w dobrej kondycji. W momencie spadku odporności i osłabienia organizmu mogą namnożyć się do tego stopnia, że powodują chorobę, a w konsekwencji nawet śmierć ryby. Czynnikami usposabiającymi do zachorowania są przede wszystkim: niewłaściwe żywienie, braki witaminowe oraz uszkodzenie śluzówki żołądka. Choroba często rozwija się również u ryb chorych na gruźlicę.

Objawy
Chore ryby wyraźnie chudną mimo prawidłowego żywienia. Obserwuje się zaczerwienienie odbytu, a nawet uwypuklenie ostatniego odcinka jelita. Odchody ryb przyjmują postać białych, ciągnących się, galaretowatych nitek. Po pewnym czasie przestają pobierać pokarm i umierają. W niektórych przypadkach występuje również ciemnienie powłok i niewielkie zagłębienia na głowie.

Leczenie
Najbardziej znanym i najskuteczniejszym środkiem używanym do leczenia choroby jest metronidozal. Zaleca się kąpiele długotrwałe z dodatkiem tego leku (stężenie 4 mg na 1l wody). Mogą one być przeprowadzone zarówno w zbiorniku sanitarnym, jak i akwarium ogólnym. Kuracja powinna trwać 3-4 dni, po tym czasie wodę należy stopniowo wymieniać. Ponadto należy jednocześnie podawać przez 7 dni karmę z tym środkiem. Leczenia nie należy stosować zbyt często, ponieważ zbyt duże dawki tego leku mogą uszkodzić wątrobę ryby. Bardzo ważne w leczeniu jest zapewnienie odpowiednich warunków życiowych, przede wszystkim zdrowego i wartościowego pokarmu.

Zapobieganie
Zapobieganie polega głównie na prawidłowym żywieniu oraz unikaniu gwałtownych zmian suchego pokarmu na żywą karmę.

Literatura:
J. Antychowicz „Choroby ryb akwariowych”, Warszawa 1990, s.111-115.
T. Nitecki „Zdrowy jak ryba- praktyczny poradnik profilaktyki i leczenia chorób słodkowodnych ryb akwariowych”, Poznań 2002, s.81-84.