Nazwa: Zagrzebka afrykańska, Suszec Gunthera

Nazwa łacińska: Nothobranchius guentheri

Rząd: Karpieńcokształtne, Zębokarpiokształtne, Zębokarpie (Cyprinodontiformes)

Rodzina: Nothobranchiidae

Pochodzenie: Afryka

Wielkość: 3-6 cm

Usposobienie: Łagodne

Wielkość akwarium: > 40 l

Temperatura wody: 18-22 °C

Parametry wody: Miękka, pH 6,0-7,2

Pokarm: Żywy, mrożony, suchy

Charakterystyka:

Zgrzebka afrykańska (Nothobranchius guentheri) występuje naturalnie na wyspie Zanzibar oraz (mniej powszechnie) na terenie Tanzanii.  Zamieszkuje zbiorniki okresowe, płytkie stawy, bajora i rowy.

Może mieć różna wielkość w zależności od miejsca naturalnego występowania. Charakteryzuje się szybkim wzrostem i dojrzewaniem oraz krótkim życiem – w naturze żyje zazwyczaj kilka miesięcy (co jest związane z tym, że zamieszkuje zbiorniki, które okresowo wysychają) w hodowli dożywa zazwyczaj do 1,5 roku.

Ogólny kształt ciała jest wrzecionowaty, wszystkie płetwy są zaokrąglone. Samiec zagrzebki afrykańskiej  ma niebieską barwę z obrzeżonymi na czerwono łuskami, tworzącymi wzór siatki. Obrzeżenie to w przedniej części ciała jest  delikatne, zaś w tylnej części jego intensywność stopniowo narasta, by przejść w całkowitą czerwień ogona i płetwy ogonowej, zakończonej czarnym paskiem. Głowa oliwkowo- żółta z niebieskim połyskiem. Płetwy piersiowe i płetwy brzuszne są oliwkowo-żółte z białymi krawędziami.  Płetwa grzbietowa  jest okazała, żółtawa z czerwonymi plamkami i czarnymi promieniami, zakończona czarnym i biały pasem. Płetwa odbytowa podobna do płetwy grzbietowe, różni się brakiem czarnych akcentów. Samce mają zdolność do zmiany kolorów- w obecności innych samców ciemnieją i mogą stać się nawet niemal czarne,

Samica w porównaniu z samcem jest bardzo niepozorna, cielista z zielonooliwkowym odcieniem. Jest też znacznie mniejsza od samca i dorasta zazwyczaj do 3-4 cm (podczas gdy samiec do 5-6 cm).

Ryby te zasadniczo nie nadają się do akwarium towarzyskiego. Wobec innych małych ryb mogą wykazywać agresję, natomiast duże mogą być zagrożeniem dla nich samych. Dosyć dobrze czują się w towarzystwie pokrewnych gatunków, jednak niesie to ze sobą ryzyko krzyżowania się ryb między sobą. Najlepiej trzymać je w akwarium gatunkowym w grupie minimum 6 osobników, przy czym liczba samic powinna być dwukrotnie większa niż samców. Są bardzo aktywnymi, nieco nerwowymi rybami, pływającymi po całym zbiorniku. Samce przemieszczają się w bardzo charakterystyczny sposób- krótkimi, intensywnymi zrywami, przystając co chwila i wachlując się płetwami piersiowymi. Samce często prowadzą ze sobą utarczki w obronie swoich rewirów, jednak zazwyczaj nie robią sobie krzywdy.

Grupę zagrzebek można hodować już w akwarium o pojemności 40-60 l. Podłożem w zbiorniku powinna być warstwa (przegotowanego wcześniej) torfu o grubości 2-3 cm. Do akwarium można wstawić rośliny w doniczkach oraz takie, które nie tworzą dużych systemów korzeniowych. Zamiast torfu można ostatecznie użyć drobnego piasku lub żwirku i obsadzić akwarium roślinami- ryby odnajdą się również w takim środowisku, jednak nie jest ono dla nich optymalne. Oświetlenie nie powinno być zbyt intensywne, można użyć roślin pływających, które rozproszą światło i zapewnią częściowy cień. Temperatura powinna wynosić 18-22 °C. Choć zagrzebki znoszą temperaturę do 30°C, należy jej unikać, ponieważ przyspiesza metabolizm ryby, skracając tym samym jej i tak krótkie życie.

W naturze żywią się głównie larwami owadów. W akwarium przyjmują pokarmy żywe i mrożone, takie jak larwy komarów, ochotki i wodzienia. Można również podawać suchy pokarm wysokobiałkowy, jednak nie wszystkie ryby chcą go jeść. Zagrzebki należy karmić kilkakrotnie w ciągu dnia małymi porcjami- uważając, żeby ich nie przekarmić.

Rozmnażanie:

Zagrzebka afrykańska jest ryba o tzw. stałym cyklu rozrodczym, co znaczy, że przystępuje do tarła przez cały okres życia od momentu osiągnięcia dojrzałości, co ma miejsce po miesiącu od wylęgu. Do rozmnożenia może dojść w zbiorniku ogólnym (o ile posiada torfowe podłoże) lub w zbiorniku tarliskowym.

 Tarło odbywa się na torfowym podłożu zbiornika. Samiec płynąc obok samicy styka się z nią brzuchem i równocześnie przyciska ją do podłoża. Samica składa do torfu jedno zapłodnione jajo. Czynność ta powtarzana jest 20 do 24 razy w ciągu dnia. Trące się zagrzebki przetrzymujemy w tym samym zbiorniku nie dłużej niż 3-4 tygodnie, by nie dopuścić do zbyt dużej różnicy w rozwoju jaj. Po tym okresie ryby należy odłowić, a z akwarium usunąć wodę. Torf zawierający jaja można zostawić w zbiorniku w stanie wilgotnym lub przenieść do innego, pamiętając o zabezpieczeniu przed wysuszeniem. W takim stanie przetrzymujemy go przez 6-12 tygodni. W razie przesychania torfu należy skropić go miękką “starą” wodą. Okres diapauzy, czyli czasowego przystopowania rozwoju jaj jest konieczny dla prawidłowego rozwoju młodych. Po upływie 6-12 tygodni torf należy zalać świeżą, ale odstaną woda. Krótko po zalaniu z jaj zaczynają wykluwać się larwy. Młode należy odłowić do innego zbiornika, a torf ponownie pozostawić bez wody przez 2-3 tygodnie, a następnie znowu zalać wodą. Wtedy wyklują się larwy, które nie były gotowe za pierwszym razem.

 Młode są zaraz po wylęgnięciu zdolne do pobierania pokarmu. Przez pierwsze 7-10 dni życia należy podawać im pierwotniakami, a w miarę wzrostu wprowadzać większy pokarm, jak larwy oczlików czy solowców.  Rosną bardzo szybko, a po osiągnięciu 2-3 cm i miesiąca życia są już zdolne do rozrodu. Młode samce i samice warto w tym czasie rozdzielić, aby nie dopuścić do zbyt wczesnego tarła.

Galeria