AMERYKA PÓŁNOCNA I ŚRODKOWA

BIOTOPY ŚWIATA – AMERYKA PÓŁNOCNA I AMERYKA ŚRODKOWA

meryka Północna położona jest na półkuli północnej i półkuli zachodniej. Południowa część kontynentu nazywana jest Ameryką Środkową lub Łacińską. Kontynent posiada dużą rozciągłość południkową i równoleżnikową.
Linia brzegowa kontynentu jest bardzo dobrze rozwinięta, posiada wiele półwyspów i zatok. Do kontynentu należy także wiele wysp, szczególnie na jego północnej (Archipelag Arktyczny) oraz południowej (Bahamy, Wielkie Antyle i Małe Antyle) granicy.
W Ameryce Północnej obszary górskie i wyżynne dominują nad nizinami. Najwyższym punktem jest McKinley na Alasce (6194 m n.p.m.), najniższy znajduje się w Dolinie Śmierci (86 m p.p.m.). Ukształtowanie powierzchni kontynentu jest dość symetryczne- wzdłuż zachodniego i wschodniego wybrzeża rozciągają się łańcuchy górskie, a pomiędzy nimi rozciągają się równiny. Na zachodnim wybrzeżu piętrzą się najwyższe góry kontynentu- Kordyliery, które ciągną się od Alaski aż po południowe krańce kontynentu. Na wschodnim wybrzeżu znajdują się znacznie mniejsze i niższe Apallachy, oraz największe tereny nizinne: Nizina Zatokowa i Nizina Hudsona.

W AMERYCE PÓŁNOCNEJ WYSTĘPUJĄ WSZYSTKIE TYPY KLIMATU: OD SUBPOLARNEGO PO PODRÓWNIKOWY, WE WSZYSTKICH ODMIANACH MORSKICH I KONTYNENTALNYCH. NA ILOŚĆ OPADÓW I RÓŻNICE TEMPERATUR WPŁYW MAJĄ: SZEROKOŚĆ GEOGRAFICZNA, UKSZTAŁTOWANIE POWIERZCHNI ORAZ ODLEGŁOŚĆ OD MORZA.

Większość wysp na Archipelagu Arktycznym skuta jest pustynią lodową. W okolicach koła podbiegunowego występuje bezdrzewna tundra z mchami, porostami, turzycą i niskimi krzewinkami. Dalej na południe rozciągają się borealne lasy iglaste przeplatane bagnami i torfowiskami. Jeszcze dalej na południe krajobraz zaczyna się różnicować ze względu na wysokość oraz odległość od morza. Na tej samej szerokości geograficznej występują lasy mieszane (z bukami, klonami i choiną kanadyjską) i lasy liściaste (z magnoliami i tulipanowcami), które w centrum kontynentu przechodzą w prerie, pustynie i półpustynie, a nad Atlantykiem w lasy iglaste ( z sekwojami, żywotnikami i jedlicami). Dalej w stronę południa w strefie podzwrotnikowej występują dwa typy klimatu. Na wybrzeżach panuje klimat wilgotny, a w centrum suchy. Stąd na zachodnim wybrzeżu dominuje roślinność twardolistna, na zachodnim wiecznie zielone lasy liściaste a w centrum kontynentu sucha roślinność trawiasta. Południowo-zachodnia część USA i północno- zachodni Meksyk są zajęte przez gorące półpustynie i pustynie ze skrajnie suchoroślowymi krzewami (głównie krzew kreozotowy), niskimi drzewkami (np. juka) oraz kaktusami (np. opuncje lub cereus olbrzymi). Ameryka Środkowa posiada roślinność typowo tropikalną- wybrzeże północne i wschodnie pokrywają lasy tropikalne, natomiast zachodnie- lasy okresowo zrzucające liście oraz sawanny.

Ameryka północna ma bardzo rozbudowaną sieć wód powierzchniowych obejmująca jedne z większych rzek świata oraz największy system jezior.

RZEKI I WODY PŁYNĄCE
Najdłuższy system rzeczny kontynentu tworzy rzeka Missisipi ze swoim dopływem Misouri. Rzeka wraz z dopływami, oraz przylegające do niej tereny podmokłe są ważnym terenem siedliskowym dla ryb. Występuje tutaj około 15 endemicznych gatunków suma. Woda w rzece jest bogata w składniki mineralne, co jest powodem jej szaro- brunatnego koloru. Rzeka (a właściwie rzeki) została dość silnie przekształcona przez człowieka pod kątem przystosowania do żeglugi i ochrony przed powodziami. Na skutek interwencji człowieka znikają też bagna Luizjany, które są jednymi z największych na świecie.

fot. Rzeka Missisipi w Stanach Zjednoczonych

Inną wielka rzeka jest McKenzie, przypominająca swym ustrojem rzeki syberyjskie. Przełom McKenzie uważa się za najbardziej dziewiczy teren Ameryki Północnej. Rzeka obfituje w ryby, między innymi pstrągi i łososie.

Najbardziej interesujące dla akwarystów są niezbyt wielkie, ale obfitujące w ryby rzeki Ameryki Środkowej. Są to bardzo zmienne i niebezpieczne rzeki, przejrzyste lub o zielonkawym zabarwieniu. Dno mają zazwyczaj kamieniste a nurt bardzo wartki. Przykładem takiej rzeki jest Patuca w Hondurasie.

Najbardziej popularne wśród akwarystów biotopy:

Rwąca rzeka Ameryki Centralnej
Typowe dla tego biotopu jest kamieniste dno praktycznie pozbawione roślin, oraz silny nurt wody.
Podłoże: kamienie, żwir
Parametry wody: pH 7.0-7.8, temperatura wody 25-28 stopni Celsjusza, woda dość przejrzysta
Rośliny: brak, ewentualnie pojedyncze nurzańce
Ryby: pielęgnice, żyworódki, bazalcik kostarykański, molinezje
Do aranżacji można użyć kamieni, kawałków drewna i gałęzi, oraz liści. Ruch wody powinien być silny, a akwarium dobrze napowietrzone.
Oświetlenie powinno być dość jasne.

fot. Rzeka Rio Grande w Stanach Zjednoczonych

JEZIORA I WODY STOJĄCE
Znaczną część powierzchni kontynentu zajmują jeziora, tworzące największy na świecie pas pojezierny, który obejmuje między innymi tzw. Wielkie Jeziora: Erie, Huron, Górne, Michigan i Ontario. Jeziora te łączy Rzeka Świętego Wawrzyńca, a pomiędzy Erie a Ontario znajduje się najsłynniejszy wodospad świata- Niagara. Wielkie Jeziora, oraz całe pojezierze nad Zatoką Hudsońska są zbiornikami pochodzenia polodowcowego.
W południowej części kontynentu dominują jeziora tektoniczne, wulkaniczne lub lagunowe. Największym jeziorem tego obszaru jest Nikaragua. Jest to bardzo ciekawy akwen ze względu na występowanie w nim gatunków oceanicznych, takich jak mieczniki czy tarpony.

Najbardziej popularne wśród akwarystów biotopy:

Kamieniste jezioro
Biotop reprezentujący jeziora Ameryki Centralnej takie jak Nikaragua czy Atitlan.
Podłoże: ciemne skały, piach
Parametry wody: pH 7,8-8,2, temperatura 24-27 stopni Celsjusza, woda twarda, średnio przejrzysta
Rośliny: brak, ewentualnie wywłócznik
Ryby: pielęgnice
Aranżacje stanowić powinny skały oraz kawałki drewna i korzeni. Oświetlenie nie powinno być zbyt jasne.

Sezonowe rozlewiska Ameryki Centralnej
Są to zbiorniki wodne powstające sezonowo na skutek wylewania rzek.
Na pierwszy rzut oka przypominają afrykańskie„czarne wody”, jednak w odróżnieniu od nich mają alkaliczny odczyn.
Podłoże: ciemny piasek, ciemny żwir
Parametry wody: pH 7,5-8,0, temperatura 25-30 stopni Celsjusza, woda w kolorze mocnej herbaty (można użyć torfu do zabarwienia)
Rośliny:ponikło oraz rośliny pływające np. pistie lub hiacynty wodne
Ryby: żyworódki (min. molinezje, mieczyki)
Do aranżacji użyć możne korzeni, liści, kawałków drewna i gałęzi. Woda powinna być mało przejrzysta. Oświetlenie niezbyt ostre, może być punktowe.


Poniżej znajdą Państwo film przedstawiający aranżację akwarium imitującą jeden z biotopów Ameryki Północnej.