Choroba gazowa
08 lut 2016, Posted by Choroby ryb, Choroby wywołane niekorzystnymi czynnikami środowiska inChoroba gazowa – tak nazywa się zespół objawów występujących u ryb pod wpływem zmniejszenia się ciśnienia cząsteczkowego tlenu lub azotu po okresie przesycenia wody tymi gazami. Choroba gazowa występuje u wielu gatunków ryb. Przy braku szybkiej reakcji może spowodować masowe śnięcia.
Źródła choroby i czynniki sprzyjające jej wystąpieniu
Choroba gazowa występuje najczęściej w mocno oświetlonych akwariach w czasie zakwitu glonów. Przyczyną jest przesycenie tlenem w ciągu dnia, które może przekroczyć nawet czterokrotnie optymalną wartość, a następnie szybki spadek jego zawartości w nocy. Chwilowe przesycenie wody tlenem powoduje przesycenie krwi ryb tym gazem. W czasie wyrównywania się ciśnień między woda a powietrzem wyrównuje się również ciśnienie tego gazu między krwią ryby a woda, która przepływa przez jej skrzela. W trakcie tego procesu pęcherzyki gazu zamykają naczynia krwionośne ryby i prowadzą do niedokrwienia niektórych narządów, czego następstwem może być martwica. Choroba gazowa może również wystąpić, gdy ryby zostaną wpuszczone do zbiornika z wodą nie odstaną, pochodzącą wprost z wodociągu lub studni głębinowej. Czasami występuje również u ryb świeżo przeniesionych z innych zbiorników bądź transportowanych w nieodpowiednich warunkach.
Objawy
W pierwszym stadium choroby ryby pływają niespokojnie tuż pod powierzchnią wody, są wyraźnie niespokojne i bardzo płochliwe. Czasami towarzyszy temu drżenie płetw. Po pewnym czasie stają się apatyczne. Jeżeli dojdzie do zgromadzenia gazu w pęcherzu pławnym lub przewodzie pokarmowym ryby są wzdęte i wynoszone na powierzchnie. U dużych ryb można dość łatwo zauważyć pęcherzyki gazu w naczyniach krwionośnych płetw i skrzeli. W niektórych przypadkach zaobserwować można również zmętnienie oczu lub postrzępienie płetw.
Leczenie
Po zauważeniu objawów choroby gazowej należy jak najszybciej przenieść ryby do zbiornika o optymalnym stężeniu tlenu, który wynosi 10- 15 mg/ l. Jeśli nie ma takiej możliwości należy zmniejszyć ilość roślin w akwarium i zastosować silne napowietrzanie wody przy użyciu kostek o grubych porach (duże bańki). Dobrze jest również oświetlać akwarium mniej intensywnie. Pomimo zastosowania tych środków może się zdarzyć, że niektóre osobniki nie „dojdą do siebie” i umrą.
Zapobieganie
Zapobieganie chorobie gazowej polega na kontrolowaniu ilości tlenu w wodzie. Wprawnemu akwaryście wystarczy obserwacja ryb i wody, ale są również dostępne na rynku odpowiednie testy. Ważna jest również właściwa lokalizacja akwarium. Nie powinno być ustawione przy oknie oraz w miejscu bezpośredniego działania promieni słonecznych. Należy również przestrzegać zasady uzupełniania wody wyłącznie wodą odstaną i stosować regularne napowietrzanie.
Literatura:
J. Antychowicz „Choroby ryb akwariowych”, Warszawa 1990, s.42-44.
A. Sieniawski „Jak zostać akwarystą”, Warszawa 2002, s. 146.