Ozdoby do akwarium

(ozdoby akwariowe)

Ozdoby akwariowe, dekoracje do akwarium czyli: ornamenty, korzenie, sztuczne rośliny …..

Ozdoby do akwarium czy dekoracje do akwarium stosowane są po to, by uatrakcyjnić wizualnie zbiornik, a także stworzyć miejsce schronienia dla ryb. Niektóre z nich można umieścić w zbiorniku od razu po przyniesieniu ze sklepu (po wypłukaniu wodą), natomiast inne jak na przykład korzenie, mogą wymagać dodatkowych zabiegów (np. odkażenie, wyparzenie, moczenie przez dłuższy okres). Zasadniczo można je podzielić na naturalne (korzenie, kamienie, kokos, bambus) oraz sztuczne (ornamenty z tworzyw sztucznych, rośliny sztuczne, ozdoby).

Kiedy i jakie ozdoby akwariowe warto stosować?
Ozdoby akwariowe powinny nadawać zbiornikowi jak najbardziej naturalny wygląd. W naturze dno zbiorników prawie zawsze pokrywają żwir, piasek, korzenie, i ryby najlepiej czują się właśnie wtedy, gdy zapewnimy im warunki podobne do naturalnych. Dodatkowo korzenie czy ceramiczne ornamenty tworzą także miejsca, w których ryby mogą się schować lub składać na nich ikrę. Korzenie i kamienie w akwarium przyciągają wzrok i pozwalają na stworzenie dowolnej aranżacji w akwarium, która będzie atrakcyjna dla oglądającego. Na urozmaicenie wyglądu akwarium wpływają także drobne dodatki, jak łupiny kokosa czy kawałki bambusowe. Wybierając ozdoby akwariowe, należy zwrócić uwagę nie tylko na ich wygląd – ale również na to, by nie zawierały szkodliwych substancji chemicznych i nie zmieniały parametrów wody. Przykładowo – skała marmurowa może prezentować się świetnie, ale w akwarium roślinnym, w którym podaje się CO2, może prowadzić do zmiany pH wody.

Ozdoby naturalne
Niektórzy hodowcy uznają w swoich zbiornikach jedynie naturalne ozdoby akwariowe, takie jak korzenie, kawałki drewna, liście czy łupiny kokosa. Trzeba przyznać, że tego typu dekoracje, choć bardziej kłopotliwe od sztucznych (jak wszystkie substancje organiczne z czasem ulegają rozkładowi i nie są obojętna dla parametrów wody), pozwalają odtworzyć w akwarium piękno prawdziwego podwodnego świata i nadać mu charakter zbliżony do prawdziwego. Takie ozdoby można kupić w sklepach specjalistycznych, jednak są one dość drogie, dlatego wielu akwarystów kompletuje elementy dekoracyjne swojego zbiornika we własnym zakresie. Samodzielnie zebrane korzenie czy kawałki drewna będą bezpieczne dla mieszkańców akwarium pod warunkiem, że dobierzemy odpowiednie gatunki drzew, a zebrane dekoracje przed umieszczeniem w akwarium odpowiednio spreparujemy.

Korzenie, drewno
Korzenie i fragmenty konarów drzew to chyba najczęściej wykorzystywane w akwarystyce dekoracje zbiorników. Właściwie nie ma drewna, które byłoby zupełnie obojętne dla mieszkańców akwarium, jak każda element organiczny drewno reaguje z wodą i oddaje do niej różne substancje. Szczególnie niebezpieczne jest drewno drzew iglastych (wyjątkiem jest jodła), które wydziela duże ilości żywicy, szkodliwej dla ryb. Dlatego do dekoracji należy raczej używać korzeni i kawałków drewna pochodzących z drzew liściastych i owocowych.
Korzenie można wyszukać samemu lub zakupić w sklepie akwarystycznym, gdzie dostępne są również różne egzotyczne gatunki, takie jak mahoń czy mopani. Kawałki drewna i korzenie ze sklepu są zazwyczaj już wstępnie spreparowane, jednak przed umieszczeniem w zbiorniku warto je mimo wszystko obgotować w solance i starannie wypłukać, żeby mieć pewność, że nie wprowadzimy do akwarium żadnych szkodliwych czynników. Czasami zakupione korzenie „nie chcą tonąć” i wymagają również moczenia.

Wśród znalezionych samodzielnie kawałków drewna najmniej pracy wymagają te, które zostały wyłowione z naturalnych zbiorników wodnych. Takie drewno nie wymaga najczęściej moczenia, a jedynie oczyszczenia i dezynfekcji. W przypadku, gdy decydujemy się na preparowanie korzenia lub gałęzi znalezionej na suchym terenie, należy się liczyć z koniecznością długiego namaczania, zanim przygotowana dekoracja będzie nadawała się do umieszczenia w zbiorniku.
Szukając samodzielnie korzeni należy wybierać drewno martwe (świeżo obcięte gałęzie powinny być na kilka miesięcy pozostawione na dworze przed rozpoczęciem „obróbki”), twarde i nie pokryte pleśnią. Taki kawałek drewna należy dokładnie okorować i oczyścić mechanicznie z wszelkich zabrudzeń i miękkich elementów.
Kolejnym krokiem jest dezynfekcja polegająca na wygotowaniu w roztworze solanki ( 1 łyżeczka soli na litr wody) lub rivanolu (1 tabletka na 40 litrów wody). Korzeń należy gotować około 30 minut. Aby pozbyć się z drewna substancji dezynfekujących trzeba potem moczyć je około tygodnia w często zmienianej ciepłej wodzie. Niektórzy zalecają również powtórzenie gotowania w czystej wodzie bez dodatków. W przypadku, gdy korzeń nadal nie tonie lub barwi wodę- moczenie należy przedłużyć. Jeżeli w czasie namaczania drewno zacznie wydzielać nieprzyjemny zapach świadczący o gniciu, lub pokrywać się pleśnią- najbezpieczniej jest je wyrzucić.

fot. Korzeń akwariowy a powyżej fragment drewna

Lignity
Lignity to kawałki węgla brunatnego, które zachowały strukturę drewna. Najlepiej kupić lignit już spreparowany, ponieważ przyniesiony ze składu węgla brunatnego wymaga dość długiego moczenia. Lignity dość mocno zakwaszają i zmiękczają wodę oraz nadają jej herbaciany kolor.

Kokosy
Łupina orzecha kokosowego poza pełnieniem funkcji dekoracyjnej może również stanowić doskonałą kryjówkę dla ryb. Gotowe groty z orzecha kokosowego są powszechnie dostępne w sklepach akwarystycznym, można również wykonać je samodzielnie. Przed włożeniem wydrążonej łupiny orzecha do akwarium należy wygotować ją w roztworze solanki, a następnie starannie wypłukać.

Bambus
Pędy bambusa mogą stanowić świetny element aranżacji akwarium i zastąpić ciężkie korzenie czy gałęzie. Przed umieszczeniem bambusa w zbiorniku, należy go spreparować w ten sam sposób co korzenie czy gałęzie tzn. wygotować w solance, a następnie dokładnie wypłukać. Po takim zabiegu bambus naturalnie ciemnieje. Aby obciążyć lekkie rurki, można nasypać do środka piasku a końcówki zakleić silikonem akwarystycznym. Nie poleca się umieszczania w akwarium lakierowanych pędów, bo może mieć to zgubny wpływ na mieszkańców zbiornika. Spreparowany bambus przetrwa w wodzie około roku.

Szyszki olchy
Szyszki olchy poza walorami dekoracyjnymi zakwaszają wodę i zmieniają jej kolor. Zastosowanie szyszek olchy pozwala na otrzymanie parametrów podobnych do biotopu „czarnych wód”. Zebrane szyszki należy starannie oczyścić z zabrudzeń, sparzyć, a następnie możne je od razu umieścić w akwarium. Szyszki dość szybko zaczynają tonąć, dlatego nie ma potrzeby wcześniejszego ich namaczania.

Liście
Używa się ich głównie w akwariach biotopowych „czarnych wód”. Nie tylko dekorują, lecz również zmieniają parametry wody i stanowią doskonałe schronienie dla małych ryb. W zależności od gatunku drzewa liście mogą pełnić różne funkcje w akwarium. Świetnie sprawdzają się liście z rodzimych gatunków drzew, takich jak dąb (wydzielają dużo garbników i mocno zakwaszają wodę), orzech włoski (działa jak naturalny antybiotyk, lekko zmienia barwę wody), buk czy brzoza.
Liście najlepiej zbierać późną jesienią po pierwszych przymrozkach, kiedy są już suche i „odkażone” przez niską temperaturę. Przed włożeniem do akwarium wystarczy je starannie wypłukać, choć niektórzy polecają również sparzenie liści wrzątkiem lub moczenie w roztworze nadmanganianu potasu.

Kamienie, skały
W sprzedaży często spotkać można piękne i dekoracyjne skały z egzotycznych regionów świata, takie jak pochodzące z Azji Manten Stone, Dragon Stone czy Scenery Stone. Ze względu na fantazyjne kształt, postrzępione krawędzie i wyrazistą kolorystykę skały te stanowią niewątpliwą ozdobę zbiornika i cieszą się ogromnym uznaniem wśród akwarystów, jednak ich cena może czasami przyprawić o zawrót głowy. Hodowcy o nieco mniej zasobnych portfela mogą wykorzystać jako dekorację akwarium rodzime łupki, granity oraz piaskowce (te ostatnie w rozsądnej ilości, ponieważ nieznacznie wpływają na parametry wody), które pozwolą stworzyć równie ciekawą aranżację nieporównanie mniejszym kosztem. Piękne okruchy skalne można zakupić zarówno w sklepach akwarystycznych (drożej), jak i ogrodniczych (dużo taniej). Jeżeli ktoś ma dostęp do kamieniołomów lub żwirowni, może również spróbować poszukać samodzielnie ciekawych fragmentów skały lub kamieni. Doskonale sprawdzają się również w aranżacji zbiornika otoczaki znalezione w rzekach lub na polach. W razie wątpliwości, czy znaleziony kamień lub kawałek skały nie zmieni za bardzo parametrów wody, przed umieszczeniem go w zbiorniku warto sprawdzić jego skład polewając octem. Kamienie o dużej zawartości związków wapnia będą się „pienić”, co oznacza, że raczej nie nadają się do akwarium słodkowodnego. Jeżeli znaleziony kawałek skały nie reaguje z octem nie powinien spowodować zbyt dużych zmian warunków fizykochemicznych wody. Zarówno kamienie kupione w sklepie, jak i te zebrane samodzielnie należy dokładnie wyczyścić, zwracając szczególną uwagę na zagłębienie i pęknięcia, a następnie wygotować.
Poza umieszczaniem pojedynczych okruchów skalnych i kamieni akwaryści często budują z nich różnego rodzaju groty i konstrukcje, które poza walorem dekoracyjnym stanowią doskonałe schronienie dla mieszkających w akwarium ryb. Do łączenia kamieni nie należy w żadnym wypadku używać ogólnodostępnych spoiw budowlanych. Najlepiej do tego celu wykorzystać klej akwarystyczny albo silikon akwarystyczny.

Muszle
Nie poleca się umieszczania muszli morskich w akwarium słodkowodnym, ponieważ nie tylko nienaturalnie wyglądają, lecz również podnoszą twardość wody. Można natomiast wykorzystać muszle winniczków lub ampularii, szczególnie jeśli mieszkańcami akwarium są muszlowce.

Ozdoby sztuczne
Drugą grupą ciekawych ozdób akwariowych są ornamenty (plastikowe, z tworzywa, porcelany) oraz sztuczne rośliny.
Ornamenty są bardzo ciekawym dodatkiem do zbiorników dla dzieci. W sklepach zoologicznych można znaleźć cała gamę tych ozdób, które od razu przykuwają wzrok najmłodszych akwarystów. Wiele ornamentów znajduje również zastosowanie w akwariach bardziej doświadczonych pasjonatów akwarystyki, są to z reguły te wykonane z naturalnych materiałów i całkowicie obojętne dla parametrów wody (porcelanowe).

fot. Akwarium dla dziecka z ornamentem w postaci riun
Sztuczne rośliny są doskonałym wyborem do zbiorników, w których warunki nie sprzyjają prawidłowemu rozwojowi żywych roślin oraz do akwariów dla dzieci. Obecnie jakość oferowanych w sklepie roślin jest bardzo dobra i w dużym stopniu odwzorowują one ich żywe odpowiedniki. Bardzo często stosuje się je również w akwariach gdzie obsada żywych roślin jest uzupełniana ich odpowiednikami sztucznymi. Inną ważną informacją jest fakt, że wiele gatunków ryb żywi się roślinami lub niszczy je (np. kopiąc w piasku lub żwirze) – robią tak na przykład pielęgnice i duże zbrojnikowate, co stanowi dodatkowy argument przemawiający na korzyść roślin sztucznych. W takiej sytuacji zakup tradycyjnych roślin to syzyfowa praca – po kilku dniach od wsadzenia do zbiornika, nie zostanie z nich zbyt wiele.

Decydując się na zakup sztucznych ozdób warto wybierać te ze sklepów akwarystycznych zamiast kupowanych na jarmarkach i w sklepach z pamiątkami. Mamy wtedy pewność, że do ich wykonania nie użyto np. toksycznych farb i barwników, które w krótkim czasie mogą znacznie zredukować obsadę zbiornika.

Tła do akwarium
Bardzo ważnym elementem dekoracyjnym są odpowiednie tła, które podkreślają urodę akwarium, nadają mu „głębię” i jednocześnie ukrywają elementy naprawdę znajdujące się za zbiornikiem, czyli najczęściej ścianę lub płytę meblościanki. Tło do akwarium można wykonać samemu np. naklejając na płytę umieszczoną za akwarium kompozycję z kawałków drewna lub kamieni lub kupić gotowe tło w sklepie. Obecnie w sprzedaży znajdują się dwa typy teł do zbiorników:

Tła płaskie- naklejane na tylna ściankę akwarium folie samoprzylepne. Mogą być jednokolorowe lub w formie fototapety. Te ostatnie, jeśli są odpowiednio dobrane, nadadzą akwarium optyczna głębię i doskonale podkreślą jego ogólny nastrój. Plusem folii samoprzylepnych jest to, że są dość tanie i łatwe w montażu, dzięki czemu można je często zmieniać w zależności od zmiany upodobań lub aranżacji zbiornika.

Tła strukturalne- wykonane z tworzywa sztucznego lub pianki poliuretanowej, odwzorowują naturalne skały, wnętrze groty czy plątaninę korzeni. Dzięki przestrzenności i nierówne powierzchni wyglądają niezwykle dekoracyjnie i naturalnie.
W sprzedaży dostępne są dwa rodzaje teł strukturalnych. Pierwsze umieszcza się w środku akwarium, drugie natomiast ustawia za tylną ścianą zbiornika. Oba rozwiązania mają swoje wady i zalety. W przypadku tła zewnętrznego cały czas widoczna jest szyba akwarium, która musi zostać idealnie czysta, przy zastosowaniu tła wewnętrznego natomiast zajmuje ono dość dużo przestrzeni akwarium. W obu przypadkach problemem może być również czyszczenie chropowatej powierzchni. Pozostawione na zewnątrz tło strukturalne dość szybko zbiera kurz, natomiast wstawione do zbiornika często w krótkim czasie pokrywa się glonami.
Pomimo tych niedogodności oraz dość wysokich cen tła strukturalne cieszą się coraz większym zainteresowaniem z powodu ich niewątpliwej dekoracyjności.