Nazwa: Czworook, Argusek

Nazwa łacińska: Anableps anableps

Rząd: Karpieńcokształtne, zębokarpiokształtne, zębokarpie (Cyprinodontiformes)

Rodzina: Czworookowate, arguskowate (Anablepidae)

Pochodzenie: Ameryka Południowa

Wielkość: 15-25 cm

Usposobienie: Łagodne

Wielkość akwarium: > 300 l

Temperatura wody: 24 - 30°C

Parametry wody: Średnio twarda do twardej, pH 7, 0- 9,0, słonawa

Pokarm: Żywy, mrożony, suchy

Charakterystyka:
W swoim naturalnym środowisku Czworook (Anableps anableps) zamieszkuje wody słonawe strefy lasów namorzynowych wzdłuż północno-wschodniego wybrzeża Ameryki Południowej. Jako siedliska wybiera zarówno wody stałe, jak i obszary zalewowe.

Charakteryzuje się wydłużoną sylwetką, spłaszczoną górnie w przedniej części. Ciało jest szaro- beżowe z ciemniejszymi szarymi pręgami wzdłuż boków i jasnym paskiem na grzbiecie, który rozdwaja się na wysokości głowy i zwęża w kierunku ogona. Pomiędzy rozdwojonym jasnym paskiem często można zauważy na głowie ciemniejsza plamę. Bruch jest jasny, płetwy szare, zazwyczaj ciemniejsze od ciała. Ciekawostką, od której bierze swa nazwę, są oczy tej ryby, podzielone na dwie sekcje przez pasmo tkanki nabłonkowej. Dzięki temu posiada dwie rogówki, dwie źrenice, pojedynczą, elipsowatą soczewkę i jedną, podzieloną na dwie części siatkówkę. Soczewka w górnej części jest spłaszczona jak u człowieka, w dolnej części wygięta jak u pozostałych ryb. Pozwala to czworobokowi obserwować jednocześnie to, co dzieje się na powierzchni, jak i pod wodą. Dymorfizm płciowy bardzo wyraźny- samice są dwukrotnie większe od samców w tym samym wieku. Ponadto samiec posiada widoczne gonopodium, natomiast otwór płciowy samicy przykryty jest ruchomym fałdem skóry.

To bardzo aktywna, drapieżna ryba, niewykazująca jednak agresji w stosunku do innych mieszkańców zbiornika. Jest gatunkiem stadnym, dlatego najlepiej trzymać czworoboki w grupach składających się z kilkunastu osobników. W mniejszej grupie może być nieśmiały i łatwo daje się zdominować innym rybom. Ze względu na specyficzne warunki hodowli najlepiej zdecydować się na akwarium gatunkowe. Ewentualnie można je trzymać w jednym zbiorniku ze strzelczykami indyjskimi lub żółtaczkami. Większość czasu spędzają pływając tuż pod powierzchnią, często skaczą, nurkują tylko, gdy są przestraszone. Samice w czasie ciąży mogą być nerwowe i przeganiać inne ryby, szczególnie w ciasnym zbiorniku.

Czworook wymaga płytkiego akwarium o dużej powierzchni i długości minimum 120 cm. Poziom wody nie powinien przekraczać 30 cm. Dno należy wysypać drobnym piaskiem, zostawiając cześć powierzchni dna zupełnie pustą. Do dekoracji należy użyć gałęzi i korzeni, najlepiej, gdy wystają ponad powierzchnię, imitując w ten sposób naturalne środowisko ryby. Należy również zapewnić płaskie kamienie wystające nad powierzchnię wody, lub inne podobne miejsca. Oświetlenie powinno być dosyć mocne. Zbiornik należy koniecznie wyposażyć w solidną pokrywę. Woda powinna być zasolona na poziomie 1.005-1.010 kg/l (12-22 g soli morskiej na litr wody). Wymagana skuteczna filtracja i regularne podmiany.

W naturalnym środowisku Czworook żywi się owadami, ślimakami i drobnymi skorupiakami, a także glonami. W akwarium można mu podawać żywe i mrożone larwy owadów, akceptuje również suche pokarmy. Jeśli w akwarium nie ma glonów, od czasu do czasu warto uzupełnić dietę podając spirulinę. Ryba pobiera pokarm z powierzchni wody, a także elementów wystających ponad powierzchnię.

Rozmnażanie:
Jest gatunkiem żyworodnym, dość trudnym do rozmnożenia, głownie ze względu na częste w sztucznej hodowli przedwczesne porody. Ryby nie potrzebują do tarła zapewnienia specjalnych warunków. Ciąża trwa 12 tygodni. Ciężarną samice najlepiej odizolować i dobrze karmić. W jednym miocie rodzi się do 10 młodych, wielkości 2-3 cm. Można im od razu podawać pokarm dla dorosłych. Rodzice nie zjadają narybku.

Galeria