Nano akwarium - mały wielki zbiornik

 

Czym jest nano akwarium?

10 sty 2021, Posted by admin in Artykuły
Nano akwarium

Moda na nano akwaria przyszła do nas od Japończyków, którzy jak powszechnie wiadomo, są miłośnikami wszelkich starannie wypracowanych, miniaturowych form. Bo nano akwaria to nic innego, jak bardzo małe akwaria o pojemności do 30-40 litrów. Zazwyczaj mają kształt kostki, choć zdarzają się również zbiorniki o podstawie prostokąta, kuliste lub walcowate. Poza niewielkimi rozmiarami- cechą wyróżniającą nano akwaria jest szczególny nacisk na estetykę- najczęściej zbiorniki są skomponowane w taki sposób, żeby stanowiły idealne odwzorowanie podwodnych krajobrazów w skali micro. Mówiąc w dużym uproszczeniu- są to takie wodne bonsai, i podobnie jak bonsai powinno zachwycać precyzją wykonania i zmieniać się w czasie.

 

Co można hodować w nano akwariach?

Oczywiście niewielki litraż pociąga za sobą spore ograniczenia w wyborze obsady, ponieważ większość żywych stworzeń potrzebuje jednak do życia przestrzeni. Sprawy nie ułatwia również najbardziej popularny kształt kostki, w którym aktywne ryby nie mają możliwości, żeby się „rozpędzić”. Istnieją jednak gatunki ryb oraz (zwłaszcza) innych żywych stworzeń, które w takich zbiornikach będą czuły się doskonale.

 

Rośliny

Roślinne nano akwarium to najbezpieczniejsza wersja, ponadto pozwalająca na uzyskanie najlepszych efektów estetycznych. W akwarium o bardzo małych rozmiarach doskonale sprawdzą się równie nieduże rośliny, takie jak np:

– Gałęzatka kulista (Cladophora aegagropila)

– Lśniątka zatokowa (Riccardia chamaedryfolia)

-Mikrozorium oskrzydlone (Microsorum poteropus)

– Wgłębka wodna  (Riccia fluitans)

Salwinia uszkowata  (Salvinia auriculata)

Hemiantus zwyczajny (Hemianthus micranthemoides)

Blyksa japońska (Blyxa japonica)

Gwiazda wodna (Pogostemon helferi)

Zwartka Willisa (Cryptocoryne x willisii)

Anubias niski (Anubias nana)

Żabienica delikatna  (Echinodorus tenellus)

Żabienica czterożebrowa (Echinodorus quadricostatus)

A także wiele innych roślin akwarystycznych, których wspólną cechą jest niewielki rozmiar oraz efektowny wygląd.

Szczególnym rodzajem nano akwarium roślinnego jest Wabi kusa czyli coś na kształt małego paludarium, w którym rośliny wyrastają ponad powierzchnie wody, lecz są ograniczone przez ściany naczynia.

 

Krewetki

Krewetkaria od kilkunastu lat cieszą się ogromną popularności, a same krewetki są najczęściej wybieranymi stworzeniami do nano akwariów. Do „małego formatu” nadają się szczególnie tzw. krewetki karłowate, osiągające maksymalną długość do 4 cm, w tym:

– Cardina Japonica

– Cardina cf. babaulti

– Cardina graciliostris

– Cardina cf. cantonensis

– Cardina cf. breviata

– Neocardinia heteropoda

Krewetki dobrze czują się w akwariach typu „kostka”, a nawet w różnego typu „słojach” tj. wysokich zbiornikach o niewielkiej powierzchni dna. Nie są problematyczne w hodowli, jednak mają dość wysokie wymagania w stosunku do jakości wody- musi być krystalicznie czysta i dobrze napowietrzona. W związku z tym konieczny jest dobry system filtrujący i częste podmiany wody- najlepiej około 1/3 raz na tydzień. Żywią się głównie glonami z akwarium, czasem konieczne jest dokarmianie ich specjalnymi pokarmami dla krewetek. Lubią zbiorniki z dużą ilością roślin i niezbyt intensywnym oświetleniem. Nie należy ich hodować w jednym zbiorniku z rybami.

 

Ślimaki

Ślimaki to dobry wybór do nano akwarium dla początkujących i zabieganych: żywią się praktycznie same, nie mają dużych wymagań w stosunku do wody, zaadaptują się nawet w słoiku po ogórkach. Niestety- często zjadają rośliny, tym samym niwecząc precyzyjny podwodny land- scaping. No i bez naturalnych wrogów bardzo szybko się mnożą.

W nano akwarium najlepiej sprawdza się gatunki o niewielkich rozmiarach i ozdobnych muszlach, takie jak:

– różne gatunki ampularii, czyli ślimaków z rodziny Ampullariidae

– różne gatunki „zatoczków’ czyli ślimaków z rodziny Planorbidae, ze szczególnym wyróżnieniem zatoczka różowego (Plonorbarius corneus sp. pink) i zatoczka wieloskrętnego (Anisus calculiformis)

– Neritina (Neritina natalensis),egzotyczny  ślimak wystepujący w kilku pięknych odmianach: Zebra, Tiger i Red Onion. Szczególnie polecana, ponieważ nie zjada roślin

– „Świderek”  ( Melanoides tuberculatus)

– „Ślimak-Jeż” (Brotia Pagodula)

Ślimaki żywią się głównie glonami oraz szczątkami roślinnymi i zwierzęcymi, tym samym utrzymując akwarium w czystości. Poza odpowiednią temperaturą (przy zbyt niskiej ich procesy życiowe zwalniają), nie mają szczególnych wymagań, co do wody. Można je hodować razem z niewielkimi, nie drapieżnymi rybami. Akwarium koniecznie musi posiadać szczelną pokrywę.

 

Małże

Bardzo rzadko hodowane w akwariach tradycyjnych, a ze względu na niewielką dynamikę życia- traktowane raczej jak element wystroju niż zwierzę. W przypadku nano akwarium małże mogą zostać właściwie wyeksponowane i tym samym stać się główną atrakcją niewielkiego zbiornika. Szczególnie polecana do nano akwarium jest Małża żółta (Corbicula javanicus), charakteryzująca się pięknym intensywnym kolorem. Małże żywią się pokarmem odfiltrowanym z wody, w przypadku bardzo czystych zbiorników mogą głodować- można je wtedy dokarmiać pokarmem w płynie dla krewetek.

 

Stułbie

            Pomimo, że stułbie są wprost wymarzonymi stworzeniami do nano akwarium i w dodatku łatwo pozyskać je z naturalnych zbiorników wodnych- z niejasnych powodów nie odnotowano dotąd mody na hodowlę stułbi. Być może powodem jest mało intensywne ubarwienie lub pospolite występowanie tych stworzeń. Niemniej stułbie w bardzo małych akwariach prezentują się bardzo interesujące, a jeśli zbiornik jest dodatkowo wyposażony w szkło powiększające- może być bardzo ciekawym obiektem obserwacji. Stułbie dobrze czują się niemal w każdej wodzie i każdym kształcie zbiornika. Wymagają karmienia pierwotniakami lub rozdrobnionym pokarmem mięsnym.

Żaby

 A właściwie jedyna żaba wodna, której wystarczy zbiornik o pojemności około 25 l. Karlik szponiasty (Hymenochirus boettgeri), nazywany również żabą szponiastą karłowatą. Żaby te dorastające do 3,5 cm długości, są więc stosunkowo niewielkie. Pomimo tego wymagają zbiornika o dość dużej powierzchni dna, dlatego typowa kostka raczej nie będzie odpowiednia. Zbiornik powinien być dość intensywnie obsadzony roślinami. Karlik szponiasty jest drapieżnikiem i należy go karmić żywymi lub mrożonymi larwami owadów. Nie zaleca się trzymania w jednym zbiorniku z rybami krewetkami lub ślimakami. Chyba, że być pożywieniem jest ich przeznaczeniem.

 

Pająk topik

Topik (Argyroneta aquatica) to jedyny pająk spędzający całe życie pod wodą. Ze względu na niewielki rozmiar (rośnie do 1,5 cm) i sporą ruchliwość, w nano akwarium może stanowić nie lada atrakcję. Wymaga czystej i niezbyt ciepłej wody oraz dość wysokich roślin, pomiędzy którymi będzie mógł przymocować swój „domek”. Konieczna jest pokrywa na zbiorniku, żeby uniemożliwić mu ucieczkę. Topika należy karmić larwami owadów, najlepiej żywymi. Lepiej nie trzymać razem z rybami (szczególnie narybkiem) oraz krewetkami.

 

Ryby

Wiele osób może zastanawiać, dlaczego na stronie poświęconej głównie hodowli ryb, w tym artykule ryby zostały wymienione dopiero na ostatnim miejscu. Właśnie dlatego, że to ryby- stworzenia wymagające ze swojej natury dużej ilości ruchu, a co za tym idzie jakiejś tam przestrzeni. Oczywiście- wiele gatunków poradzi sobie również w niewielkim zbiorniku i choć trudno uznać te warunki za optymalne, dożyje w nim w zdrowiu sędziwego wieku. My jednak zawsze zachęcamy raczej do „nadmetrażu”, niż umieszczaniu ryb w zbiornikach o minimalnych dla nich parametrach. Drugi aspekt przemawiający za unikaniem hodowania ryb w nano akwariach jest trudność utrzymania w nich stabilnych parametrów wody, na co większość ryb reaguje drastycznie.

Decydując się na trzymanie ryb w nano akwarium należy wybierać zbiornik możliwie najdłuższy, tak aby przynajmniej jeden z wymiarów dawał rybom wrażenie przestrzeni. Tradycyjna kostka nie jest  korzystnym rozwiązaniem, nie mówiąc już o wszelkiego rodzaju tubach i kulach, które są rozwiązaniami fatalnymi.

Do hodowli w tak małym akwarium najlepiej wybierać gatunki o niewielkich rozmiarach, nie mające dużych wymagań odnośnie przestrzeni, oraz takie, które w naturalnym środowisku żyją samotniczo, albo w małych grupach (nie ławicowe):

Bystrzyk Amandy (Hyphessobrycon Amandae)

Microrasbora Galaxy (Danio margaritatus)

Neon Innesa (Paracheirodon innesi)

Neon błękitny (Paracheirodon simulani)

Latarniczek czerwony, Tetra rubinowa (Axelrodia riesei)

Bojownik syjamski/wspaniały (Betta splendens)

Drobniczka jednodniówka (Heterandria formosa)

– Kirysek malutki (Corydoras habrosus)

Kirysek panda (Corydoras panda)

Gupik (Poecilia reticulata)

Gupik Endlera (Poecilia wingei)

 

Nano akwaria- czy dla każdego?

Choć pozornie nano akwarium wydaje się dużo prostsze niż „ prawdziwe” akwarium- jest dokładnie odwrotnie. Po pierwsze- w małym zbiorniku dużo trudniej jest utrzymać stabilne parametry wody. Mała ilość cieczy szybciej się nagrzewa lub wychładza, łatwo ulega zanieczyszczeniu, a nawet niewielka zmiana wyposażenia, albo wprowadzenie nowego mieszkańca może drastycznie zmienić chemię wody. Jeżeli planujemy w tak małym zbiorniku hodować dość wymagające (i mocno  zanieczyszczające wodę) stworzenia, takie jak ryby- konieczna będzie wydajna filtracja oraz regularne podmiany wody. Dużym niebezpieczeństwem nano akwariów i często zdarzająca się tragedią, jest „ugotowanie się” zbiornika wraz z zwartością, kiedy to pod wpływem czynników zewnętrznych (wysoka temperatura otoczenia, słońce, sąsiedztwo źródła ciepła) temperatura wody w zbiorniku w krótkim czasie podniosła się od kilku do kilkunastu stopni doprowadzając tym samym do śmierci mieszkańców. Oczywiście równie prawdopodobne i równie niebezpieczne jest nagłe wychłodzenie.

Jeśli planujemy mieć nano akwarium z prawdziwego zdarzenia, a nie po prostu akwarium w wersji mini- trzeba liczyć się z dużym nakładem pracy nad estetyką, która jest najważniejsza. Ciągłe formowanie podwodnego krajobrazu wymaga niemałej cierpliwości i precyzji. Wprawdzie na rynku dostępne są gotowe zestawy roślinne, jednak one również wymagają stałej pielęgnacji.

Reasumując- nano akwarium wymaga dość dużej systematyczności, zarówno w monitorowaniu parametrów, jak i w zabiegach konserwacyjno- pielęgnacyjnych, a tym samym zdecydowanie nie jest przedsięwzięciem dla leniwych lub zabieganych. Nie jest też dobrym pomysłem na prezent dla dziecka- choć wygląda jak zabawka, zabawką zdecydowanie nie jest. Małoletniemu akwaryście lepiej pomóc założyć akwarium o standardowych rozmiarach (60 l na start będzie odpowiednie) i wprowadzić do niego możliwie najprostsze w hodowli gatunki.

 

Jak założyć nano akwarium.

Jak zawsze, zaczynamy od wyboru zbiornika- w zależności od przewidywanej „zawartości” wybieramy najbardziej odpowiedni kształt i rozmiar.

Najczęściej w sprzedaży można spotkać gotowe zestawy, składające się ze zbiornika, oświetlenia, filtracji oraz ogrzewania- czyli wszystkiego, co jest potrzebne na start. Jest to dobra opcja, szczególnie, że zestawy takie są zazwyczaj estetycznie wykonane, co trudno byłoby uzyskać przy „składaku” podobnych rozmiarów. Przy wyborze należ uważać na dziwne pomysły producentów dotyczące kształtów zbiorników. Nam udało się znaleźć zbiornik w kształcie drzewa (!) oraz akwarium- „hotel” z kilkoma częściowo przedzielonymi małymi boxami z założenia pozbawiony roślin i wystroju. Trudno spodziewać się, żeby mogło tam przeżyć cokolwiek.

Kolejnym krokiem po wyborze zbiornika jest nasypanie podłoża i w przeciwieństwie do zwykłego akwarium jego wybór ma niebagatelne znaczenie. Po pierwsze, ze względu na ograniczone możliwości późniejszego nawożenia roślin (mało miejsca, częste podmiany wody), podłoże musi zawierać jak najwięcej substancji odżywczych. Po drugie- ze względu na to, że nano akwaria są bardziej „pionowe”- podłoże (często składające się z kolorowych warstw) jest ważnym elementem dekoracyjnym. Dlatego zamiast pospolitego żwirku w nano akwariach stosuje się substraty o różnych właściwościach i wyglądzie.

Teraz rozpoczyna się precyzyjny land- scapping, czyli formowanie podwodnego krajobrazu, na który składają się rośliny oraz elementy dekoracyjne, takie jak skały, kamienie, czy kawałki drewna. Tak naprawdę wszystko zależy od naszych upodobań, aczkolwiek w internecie jest bardzo dużo tutoriali, które mogą stanowić przewodnik po stosowanych technikach i obowiązujących trendach. Najważniejsze w tak małej przestrzeni jest „planowanie przyszłości”- w jaki sposób rośliny będą się rozrastały, jak będziemy naprawiać ewentualne zniszczenia itd.- tak, aby pielęgnacja zbiornika była łatwa, a samo akwarium pozostawało estetyczne na każdym etapie.

Po tym, jak akwarium z roślinami „dojrzeje”, można ostrożnie wprowadzić zwierzęta. Nigdy i pod żadnym pozorem żadnego wodnego stworzenia nie należy wpuszczać do młodego zbiornika.

Utrzymanie i codzienna pielęgnacja nano akwarium wygląda tak samo, jak w przypadku „normalnego” zbiornika, z tym, że wszystko odbywa się częściej. Przykładowo- wodę najlepiej podmieniać raz w tygodniu i najlepiej około 1/3 pojemności zbiornika. Podobnie, ze względu na niestabilne parametry, warto możliwie najczęściej wykonywać testy akwarystyczne. Dość często czekają nas też zabiegi „ogrodnicze” tj. formowanie i przycinanie żółtych części roślin, których pozostawienie mogło by spowodować totalną rewolucję w zbiorniku.

 Choć wielu producentów akwariów reklamuje takie „maleństwa” jak coś łatwego i dla każdego- zdecydowanie nie jest to prawda. Nano akwarium wprawdzie pozwala na zaoszczędzenie przestrzeni i zmieści się w absolutnie każdym pomieszczeniu, do tego jego założenie jest relatywnie tanie- ale, jak to zwykle bywa, poza plusami dodatnimi istnieją również plusy ujemne. W przypadku nano akwariów jest to konieczność systematycznej pracy i ciągłego monitorowania zbiornika, a także posiadania niemałej wiedzy. Pomimo tego, nano akwaria cieszą się z roku na rok coraz większą popularnością, a projekty prezentowane na różnych wystawach i konkursach robią naprawę wielkie wrażenia.

  • Jakub

    Neony żyją samotniczo? Autorze to są podstawy akwarystyki…..

    Odpowiedz
    • admin

      Być może to zdanie jest mało czytelne, oczywiście Neony są rybami stadnymi ale tutaj zostały dodane jako gatunek o niewielkich rozmiarach. Dziękuję za komentarz bo dzięki niemu znalazłem inny błąd w tym artykule.

      Odpowiedz

Dodaj komentarz - wszystkie pola muszą zostać wypełnione